[:en] 

Το μενού έχει: πολιτιστική πρωτεύουσα

Η γαρνιτούρα

Εδώ και δύο χρόνια η τοπική ειδησεογραφία μας βομβαρδίζει με το σχέδιο της υποψηφιότητας της Ερμούπολης για την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021. Δημοτική αρχή, επιχειρηματίες, ΜΜΕ, εθελοντές και υπεύθυνοι πολίτες προωθούν το σχέδιο της υποψηφιότητας. Η κοινωνία μας, όμως από την άλλη, έχει μάλλον πιο πεζά και «μίζερα» πράγματα να ασχοληθεί: ανεργία, απλήρωτη και μαύρη εργασία, διάλυση υγείας και εκπαίδευσης και δεν δύναται να συμμετάσχει προς το παρόν στους μεγαλεπήβολους στόχους της πεφωτισμένης μας πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας. Η δε ρητορική που προβάλλεται υπέρ της υποψηφιότητας συνοδεύεται με την εναντίωση στη «μιζέρια» μας – που δεν κατανοούμε το «καλό» μας και είμαστε γκρινιάρηδες – και, ουσιαστικά ακολουθεί τη γνωστή πολιτική: «ή είσαστε μαζί μας ή είσαστε εχθροί μας και εχθροί της κοινωνίας μας ευρύτερα». Για αυτό το λόγο προβάλλεται μάλιστα η ανάγκη μίας πατριωτικής/πανσυριανής κίνησης που θα αναλάβει την υλοποίηση αυτού του σημαντικού έργου.

Με την αλλαγή της δημοτικής αρχής δεν υπάρχει καμία υποχώρηση από τη Μεγάλη αυτή Ιδέα, παρόλο που ο σημερινός «τεχνοκράτης» Δήμαρχος, αν ακολουθούσε τη λογιστική του μικροπολιτική, που σε άλλα θέματα – αιτήματα κοινωνικών αναγκών- την έχει ευαγγέλιο, θα έπρεπε πολύ απλά να καταλήξει ότι δεν βγαίνει αυτό το σχέδιο από πλευράς εσόδων/εξόδων και ισοζυγίου πληρωμών για το Δήμο. Με εξαίρεση τις δημοτικές παρατάξεις της αριστεράς¹, οι υπόλοιπες θεωρούν πως το ποσό των 20 εκατομμυρίων² τουλάχιστον, για τη διοργάνωση αυτή ή/και το ποσό των 200.000³ ευρώ μόνο για την υποστήριξη της υποψηφιότητας δεν θα μας λείψουν, αφού έτσι και αλλιώς δεν θα δίνονταν στην κοινωνία αλλά στους επιχειρηματίες για να μας ταΐσουν ανάπτυξη… Η αντιστροφή είναι σταθερή και μόνιμη τα τελευταία χρόνια: Δεν ταΐζουμε με την εργασία μας τους από πάνω, αλλά αυτοί – οι από πάνω – είναι, που μας κάνουν τη χάρη να δημιουργούν θέσεις εργασίας, για εμάς τα ορφανά.

Ε!! λοιπόν για αυτές τις θέσεις εργασίας πρέπει να τους βοηθήσουμε και να τους δώσουμε ακόμα λίγα φράγκα…

Βέβαια ακόμα και σε τεχνοκρατικό επίπεδο οι παραιτήσεις από το δίκτυο 20.21 (οι εθελοντές χομπίστες της προώθησης της υποψηφιότητας) θα έπρεπε να μας προβληματίσουν. Όπως και η ανάθεση του φακέλου της υποψηφιότητας σε αμφίβολης ποιότητας γερμανικής εταιρείας ,η οποία στελεχώνεται με άτομο που επίσης προωθεί την αντίπαλη υποψηφιότητα της Καλαμάτας⁴ (και στην πολιτιστική εργολαβία υπάρχουν φαίνονται μονοπώλια…).

 Το κύριο πιάτο

Βέβαια αν και ο τίτλος παραπέμπει σε πολιτισμό το βασικό επιχείρημα υπέρ του εγχειρήματος αναφέρεται στην «τουριστική προβολή» του νησιού. Σε μία εποχή που ο τουρισμός ανάγεται σε ατμομηχανή της εθνικής ανάτασης από το κεντρικό πολιτικό σκηνικό και οι όποιες άλλες παραγωγικές επιλογές ακυρώνονται. Ο πολιτισμός δηλαδή μεταφράζεται άμεσα και χωρίς περιτυλίγματα σε business as usual και σε φράγκα, και όλα τα άλλα είναι απλώς παράπλευρες απώλειες.

Ακόμα και το πολυδιαφημισμένο φεστιβάλ Αιγαίου της κλασσικής μουσικής (με μόνιμο ωφελούμενο αρχιμουσικό, που εκμεταλλεύεται νέους μουσικούς από το εξωτερικό), καταλήγει φέτος να αυτονομείται πλήρως από το Δήμο⁵. Συνεπώς τα κέρδη της παραγωγής – με μεγάλη αύξηση των εισιτηρίων, και κατάργηση της ανοιχτής δωρεάν συναυλίας στην πλατεία – μονοπωλούνται από ιδιώτες.

Να σημειώσουμε επίσης ότι το σχέδιο της υποψηφιότητας συμπεριλαμβάνει τουλάχιστον και την Τήνο και Μύκονο και ίσως ακόμα περισσότερα νησιά, κάτι που σημαίνει ότι οι επιπτώσεις, συνέπειες και κοινωνική συναίνεση που απαιτείται για αυτό αφορά περισσότερο πληθυσμό από αυτόν της Σύρου.

Βέβαια το πλεονέκτημα της νησιωτικότητας και της συμμετοχής ακόμα και όλων των Κυκλάδων, σκοντάφτει στην σπανιότητα (ιδίως ενδοκυκλαδικών δρομολογίων) και αθλιότητα των ακτοπλοϊκών γραμμών και στα πανάκριβα εισιτήρια τους.

Ο λόγος περί πολιτισμού ως πλεονεκτήματος της υποψηφιότητας της Σύρου πιθανώς να προβάλει το ιερό νησί της Δήλου (αλλά μάλλον θα παραβλέψει το καθεστώς των συμβασιούχων φυλάκων αρχαιολογικών χώρων/ συντηρητών αρχαιοτήτων του υπουργείου πολιτισμού , πρωτοπόρο ιστορικά σε νέες εργασιακές σχέσεις κατακερματισμού εργαζομένων). Πιθανώς θα συνεχίσει ο λόγος περί πολιτισμού και θα αφηγηθεί την αρμονική συνύπαρξη ορθόδοξων και καθολικών. Το πολιτισμικό απόθεμα της συνύπαρξης καθολικών και ορθοδόξων στη Σύρο οδηγείται στον πατριάρχη του ρεμπέτικου Μάρκο Βαμβακάρη. [Ερώτηση: στο αντίστοιχο ρεμπέτικο αφιέρωμα, θα ακουστεί και το άσμα «μάγκες πιάστε τα γεφύρια, μπάτσοι κλάστε μας τα αρχίδια»; ή μάλλον θα πρέπει να ραφιναριστεί λιγάκι το ρεμπέτικο σαν πραγματικός πολιτισμός των από κάτω που δεν μπαίνει όπως είναι στα λουσάτα σαλόνια.] Και βεβαίως δεν ξεχνάει και την πλούσια θεατρική και χορευτική παράδοση του νησιού με τις υπάρχουσες δραστήριες πραγματικά ομάδες , που όμως δεν έχουν και που να στεγαστούν.

Η σαλάτα;

…Και εδώ αγκιστρώνεται και το δόλωμα για τις δομές που ίσως και να αναβαθμιστούν ή/και να οικοδομηθούν νέες.

Αν μπει κάποιος στον κόπο και διαβάσει το επίσημο site του θεσμού⁶ και δεν εφησυχάσει σε εταιρείες συμβούλων⁷, θα δει ότι δεν υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ή προϋπολογισμός για τις πόλεις που αναλαμβάνουν, αλλά μονάχα ιδέες, συμβουλές, παραινέσεις και ουσιαστικά παραπομπές σε υπάρχουσες χρηματοδοτήσεις της ευρωπαϊκής ένωσης και προγράμματα⁸ που δεν απαιτούν να είσαι η πολιτιστική πρωτεύουσα για να τις πάρεις. Αν τις πάρεις βέβαια και με τι ανταλλάγματα. Η πιο εξασφαλισμένη χρηματοδότηση που δίνεται μόνο λίγους μήνες πριν από την έναρξη του έτους της πολιτιστικής πρωτεύουσας και εάν και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις είναι ένα βραβείο που ανέρχεται στο ποσό του 1.5 εκ.ευρώ (δηλαδή στο 5% περίπου του προϋπολογισμού του Δήμου), ενώ και ο συντηρητικότερος προϋπολογισμός της διοργάνωσης των 20 εκατομμυρίων⁹  αντιστοιχεί στα 2/3 ενός ετήσιου προϋπολογισμού του Δήμου. Συνεπώς το μόνο που μένει είναι ακριβά εισιτήρια, αλλά καθώς και αυτά δεν φτάνουν πάμε σε χορηγούς , σπόνσορες κλπ¹⁰. Η δημιουργική πολιτισμική παραγωγή από τους ίδιους τους κατοίκους μπαίνει συνήθως μόνο ως τσόντα και αυτή είναι και η συνηθισμένη κριτική από κύκλους ντόπιων καλλιτεχνών και ακτιβιστών στις αντίστοιχες διοργανώσεις προηγούμενων πολιτιστικών πρωτευουσών, μαζί με τις κακοτεχνίες και την μηδενική θετική επίδραση στην καθημερινότητα των κατοίκων (Ρόττερνταμ, Μπρυζ, Γλασκώβη, Mons κλπ.)¹¹. Ακολουθούν επίσης οι καταγγελίες για την κατάρρευση του κοινωνικού κράτους και των αντιστοίχων προνοιακών δομών και για την κατάληψη της πόλης από τις ελίτ. Γιατί η αστική ανάπλαση και ο εξευγενισμός της (gentrification) – προϋποθέσεις και αποτελέσματα της διοργάνωσης – έχουν ουσιαστικές συνέπειες για την κοινωνία και την εκδίωξη των κατώτερων τάξεων από την πόλη. ¹²

Τελικά τελευταίο πιστωτικό εργαλείο που απομένει είναι οι συνηθισμένες τράπεζες και τα δάνεια (όσο και αν δυσκολεύονται να δώσουν οι καημένες τώρα τελευταία), υποθηκεύοντας την ανάπτυξη (αναφέρεται πιο κάτω τι είναι αυτή η ανάπτυξη και τουριστική προβολή). Ανάπτυξη που όμως δεν θα συνοδευτεί και με αύξηση των δημοτικών εσόδων από τις επενδύσεις (εκμετάλλευση και απαλλοτρίωση κοινωνικού πλούτου) για την αποπληρωμή των δανείων. Οι επενδύσεις στην εποχή μας πετάνε από περιοχή σε περιοχή μέσα σε λίγα λεπτά, αφορολόγητες. Δεν θα υπάρξει πραγματική ανταποδοτική επένδυση – έστω και με αστικούς χρηματικοοικονομικούς όρους. Με την έννοια της επιστροφής έστω μέρος των χρημάτων που θα σκορπιστούν στην προσέλκυση αυτής της επένδυση στην τοπική κοινωνία (αν και ποια είναι αυτή η τοπική κοινωνία και ποιες είναι οι ταξικές και κοινωνικές διαφοροποιήσεις και διαχωρισμούς που την χαρακτηρίζουν, συνήθως δεν αναφέρεται). Εκτός και αν, μέσω φεστιβάλ λουκουμιού, γιατί όχι και αργότερα λουκάνικου και κάπαρης; πιστεύουν ότι θα τονωθεί η παραγωγή και τα αντίστοιχα έσοδα του Δήμου, συν τα παραπάνω τέλη από την οριακή αύξηση των τραπεζοκαθισμάτων. Η φιλοδοξία να μεγαλώσει και να αναγνωριστεί το brand name της Σύρου και της Ερμούπολης στο τουριστικό στερέωμα, επίσης άμεσα δεν φέρνει λεφτά στα δημόσια /δημοτικά ταμεία, και βέβαια για το τι είδους τουριστική βιομηχανία και τις εργασιακές σχέσεις σε αυτή θα αναφερθούμε παρακάτω. Συμπέρασμα: τα σπασμένα θα τα πληρώσουμε πάλι εμείς και σε επίπεδο προϋπολογισμού του Δήμου…. (π.χ. οικονομική αποτυχία πολιτιστικής πρωτεύουσας Βίλνιους – πόλη με μεγάλη πολιτιστική παράδοση, ιστορία και τουρισμό – σε εποχή αντίστοιχης οικονομικής κρίσης της Λιθουανίας και Ω!! τι έκπληξη μη προσέλκυσης τουριστών). ¹³

Τώρα αν ορισμένοι ευελπιστούν ότι στη σημερινή περίοδο το κεντρικό κράτος θα είναι ο βασικός χρηματοδότης, όπως στις προηγούμενες ελληνικές περιπτώσεις (Θεσσαλονίκη), μάλλον ζούνε σε άλλον πλανήτη… π.χ. Η Πάφος στην Κύπρο έπεσε εκτός προϋπολογισμού και καλούσε τους βουλευτές της να πείσουν το κράτος να δώσει κάτι…^.14

Επίσης αν ελπίζουν σε τσάμπα εργασία εμπνευσμένων εθελοντών, τότε σίγουρα χρειαζόμαστε μαζική ψυχανάλυση… γιατί σίγουρα ορισμένοι, ελπίζουμε ελάχιστοι, θα προσφερθούν.

Ο καφές της παρηγοριάς!!!

Επίσης αν τελικά προχωρήσει ο Δήμος σε δημιουργία νέων δομών το ερώτημα είναι αν τελικά θα υπάρξει αναβάθμιση, ανακαίνιση ήδη υπαρχουσών ή αν θα έχουμε ένα νέο «αναπτυξιακό» τσιμέντο στο ήδη επιβαρυμένο νησί. Και αν η οποιαδήποτε φαραωνική κατασκευή θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται από εμάς που θα την φτιάξουμε με την εργασία μας ή θα «χρηματοδοτήσει» επίδοξους αετονύχηδες που θα αναλάβουν την «αξιοποίησή» της μετά το τέλος του θεσμού. Αν θα αποδοθούν για την κάλυψη πραγματικών κοινωνικών αναγκών ή αν τελικά πέσουν σε αχρηστία (ας θυμηθούμε και το κλειστό κολυμβητήριο το χειμώνα και τα σχέδια για προσέλκυση αθλητικού τουρισμού)

Το δικό μας ψωμοτύρι.

Ο πραγματικός πολιτισμός, όπως η τάξη μας τον γνωρίζει, σαφώς και δεν έχει θέση σε αυτό το φεστιβάλ. Η ιστορία του νησιού και οι αντιστάσεις της δεν χωράνε. Το πρώτο εργατικό κίνημα με τις αιματηρές και νικηφόρες απεργίες, η πείνα και ο θάνατος στην κατοχή έως και τη σημερινή εποχή με τις μικρές αλλά σημαντικές κινήσεις, όπως η πορεία των 4.000 το φθινόπωρο του 2011, οι απεργίες στην Περιφέρεια, στο Δήμο και στην εκπαίδευση, η υποδοχή του πρωθυπουργού Γιωργάκη, και με τους εργάτες του ναυπηγείου, του νοσοκομείου και των άλλων μονάδων να αγωνιούν και να παλεύουν, δεν θα μπορέσουν να μπούνε σε κανένα θέατρο Απόλλων.

Έτσι λοιπόν και ο πολιτισμός μας δεν μπορεί να χωρέσει σε καμία γκαλερί, ακόμα και αν οι αστοί τοποθετήσουν ένα κομμάτι του εκεί μέσα, αυτόματα δεν θα αποτελεί μέρος του πολιτισμού μας όπως π.χ. με τις τουαλέτες του dada

που χάσανε το σαρκασμό τους και την κριτική τους μπαίνοντας στα μουσεία.

Ο πολιτισμός μας: από το ρεμπέτικο του λιμανιού και όχι του μεγάρου, έως τα γκράφιτι και την παρλάτα hip hop, είναι δικός μας πολιτισμός και δεν απαλλοτριώνεται, όσο και αν προσπαθούν να τον αφομοιώσουν για δικό τους κέρδος.

Σε μία εποχή μαζικής φτωχοποίησης και διάλυσης των ψηγμάτων της αναπαραγωγής της τάξης μας (παιδεία, υγεία, και ναι και Πολιτισμός κλπ) δεν θεωρούμε ποτέ πολυτέλεια τη προώθηση πολιτιστικών εγχειρημάτων – άλλωστε η ιστορία : από την επαναστατική Ρωσία, που σε περιόδους πείνας και εμφυλίου, δημιούργησε από τα πιο πρωτοποριακά και σημαντικά καλλιτεχνικά κινήματα του 20^ου αιώνα (σουπρεματισμός, κονστρουκτιβισμός, ρωσικός φουτουρισμός, ρωσική πρωτοπορία) και το θέατρο στην ελεύθερη Ελλάδα του βουνού τη δεκαετία του 40 ή ακόμα και στη Γυάρο από εξόριστους κόντρα στους «αναμορφωτικούς» χορούς του διοικητή, σε συνθήκες επίσης πολέμου και πείνας, έως τους εξεγερμένους μεξικανούς που σε συνθήκες σύγκρουσης με στρατό και φεουδάρχες ζωγραφίζουν τοιχογραφίες με ζαπατίστας και χρυσαφένια καλαμπόκια ή ασημένια φεγγάρια, αντί να επισκευάζουν μόνο τις καλύβες τους, και την κατάληψη της Λυρικής σκηνής και τις δράσεις πολιτισμού μέσα στις φλόγες του Δεκέμβρη του 2008 στην Αθήνα, αποδεικνύει ότι μόνο οι από κάτω παράγουν τέχνη και πολιτισμό, οι από πάνω απλώς την αποσπούνε όπως κάνουν και με την εργασία μας. Ακόμα και όταν οι αστοί παρήγαγαν τέχνη την κάνανε ως επαναστατική τάξη κάποτε, και τότε πάλι κάποιοι μαικήνες την αγοράζανε.

Τα συνοδευτικά / πλαϊνά πιάτα

Η συνύπαρξη καθολικών και ορθοδόξων ως πολιτισμικό πλεονέκτημα προβάλλεται και από την υποψηφιότητα της Ξάνθης. Και η εκεί συνύπαρξη μουσουλμάνων (ποτέ Τούρκων) και χριστιανών αυτόματα από θέμα/πρόβλημα εθνικής συνοχής, όπως το ξέραμε από την κυρίαρχη ιδεολογία, μετατρέπεται σε πολιτισμικό προτέρημα – βρε τι σου κάνει ο πολιτισμός!!! Και ΝΑΙ και η Ξάνθη θέλει να μπει στο χορό και άλλες πόλεις από την Ελλάδα και ας σημειώσουμε και ποιες περιοχές παίζουν: Θράκη (Ξάνθη) και Κυκλάδες, Πειραιάς (Λιμάνι, Cosco, Μαρινάκης κλπ) που επίσης έχουν αναφερθεί και για το καθεστώς των Οικονομικών Ζωνών που πολύ ωραία μπορεί να ντυθεί με πνεύμα και θέαμα αν και τώρα τελευταία έχει ψιλοξεχαστεί από τα κυρίαρχα ΜΜΕ, τουλάχιστον. Επίσης η Καλαμάτα με την ευγενική χορηγία του εφοπλιστικού/ξενοδοχειακού κεφαλαίου Costa Navarino, και της οικογένειας του πρώην πρωθυπουργού Σαμαρά, η Καβάλα, τα Ιωάννινα (μας τελείωσαν οι αλβανοί μετανάστες και ψάχνουμε νέες αρπαχτές), ο Βόλος με τον πολύ δήμαρχο μαφιόζο Μπέο, η Λάρισα (περίπτωση: μας τελειώνουν οι αγροτικές επιδοτήσεις), η Τρίπολη και το Ναύπλιο που και οι δύο επενδύουν στα 200 χρόνια της ελληνικής επανάστασης;;; (έ, ότι έχει ο καθένας ), η Ρόδος (με μεγάλη εμπειρία στην τουριστική εκμετάλλευση ξενοδοχοϋπαλλήλων), το Ναύπλιο και τα αθηναΐκά προάστια της Σαλαμίνας (βάλε και λίγο ναυμαχία γαρνιτούρα) και της Ελευσίνας (εκεί κοντά στις καμένες σάρκες των εργαζομένων των ΕΛΠΕ)…. και ακόμα μία τελευταία η Σάμος!!!! Α!! μου σφυρίξανε ακόμα και το Μεσολόγγι…. Πήξαμε , μπορεί και να ξεχάσαμε και καμία, ή και να προστεθούν στο τέλος και άλλες.

 

Καλή μας χώνεψη

Οπότε σε αυτό που πραγματικά εναντιωνόμαστε είναι στο νέο(?) μοντέλο παραγωγής και εργασίας που προωθείται μέσω αυτού του σχεδίου και τελικά αφορά την κερδοφορία ολίγων συμφερόντων, την διαιώνιση πελατειακών σχέσεων, που ιδίως στην επαρχία είναι ο πολιτικός στυλοβάτης, και στον πολιτισμό του άρτου και θεάματος που ο πτωχός συγγενής θα καταναλώσει απλά, στην καλύτερη περίπτωση.

Σε αυτό εναντιωνόμαστε: στο ότι η ίδια μας η εργασία κατευθύνεται σε αύξηση τιμών βασικών αγαθών (αύξηση ΦΠΑ, φορολογίας ενέργειας, ΔΕΚΟ), στο ότι το νοσοκομείο σε λίγο δεν θα θεωρείται ούτε κέντρο υγείας, στο ότι οι πανάκριβες ακτοπλοϊκές γραμμές λιγοστεύουν όλο και περισσότερο, στο ότι ο Δήμος ενοικιάζει εργαζόμενους – συγνώμη επωφελούμενους – , στο ότι το νεώριο έχει κηρύξει μονομερή στάση πληρωμών στους εργάτες, στο ότι η εργασία μας άμεση και έμμεση εν ολίγοις υποτιμάται και όλο και περισσότεροι περισσεύουμε, στο ότι τα πάντα ιδιωτικοποιούνται και εμπορευματοποιούνται (βλέπε π.χ. Βαρβαρούσσα).

Όταν αναπτύσσονται σχέδια για διαχείριση του νερού με αμιγώς ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, που εξυπηρετούν αντίστοιχα ιδιωτικά συμφέροντα. Όταν ο Δήμος όχι μόνο διοχετεύει την κεντρική ταξική πολιτική στο τοπικό επίπεδο, αλλά και δεν τολμά να ασκήσει πολιτική ενίσχυσης των από κάτω. Είτε με στεγαστική πολιτική – πόσα άδεια ακίνητα έχει ο Δήμος; – , είτε με ουσιαστικές δομές και κινήσεις για άνεργους, φτωχούς , ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας κλπ και όχι με χυδαίες φιλανθρωπίες. Αλλά μάλλον το αντίθετο: ενισχύει τους από πάνω με διευκολύνσεις για την επιχειρηματικότητα, επενδυμένη με ρητορική και πανηγυρικούς για τη σύμβαση π.χ. του Νεωρίου για τις δεξαμενές του πολεμικού Ναυτικού (τώρα βέβαια αν συνεχίζεται η μη καταβολή μισθών μετά από ένα μικρό διάλλειμμα μερικής αποπληρωμής είναι μάλλον ένα τεχνικό(sic) πρόβλημα).

Αλλά ακόμα και στο επίδικο θέμα του πολιτισμού ο Δήμος δείχνει πως τον εννοεί: με την πολιτική απαξίωσης/υποτίμησης της Φιλαρμονικής ορχήστρας και τη συνέχεια όσον αφορά του κλεισίματος της Παιδικής Βιβλιοθήκης και μάλλον την δρομολόγησή της προς χέρια ιδιωτών.

Δηλαδή μας ζητάνε να σκύψουμε περισσότερο γιατί η πολιτιστική πρωτεύουσα είναι ακόμα περισσότερο σκύψιμο και τίποτε άλλο.

Είναι ακόμα περισσότερο ανάπτυξη και “success story”, είναι μία νέα τοπική ολυμπιάδα 2004, με τις μίζες της, την αδιαφάνεια, τις νέες εργασιακές σχέσεις π.χ. απλήρωτης εργασίας (εθελοντές), είναι ο νέος τοπικός μύθος αντίστοιχος των εθνικών: ΕΟΚ, Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρώ, Εκσυγχρονισμός, Ολυμπιάδα κλπ. Μύθος απαραίτητος για να τρώνε ορισμένοι και οι πολλοί να σκύβουνε.

Και κατεψυγμένα, και ληγμένα…

Συνεπώς καταλήγουμε στον μύθο της τουριστικής προβολής, μίας προβολής που σημαίνει: μισά μεροκάματα σε ξενοδοχεία και εργοδοτική τρομοκρατία (απολύσεις λόγω συμμετοχής σε απεργία ΓΣΕΕ, ξυλοδαρμός ξενοδοχοϋπαλλήλων από νταβραντισμένα αφεντικά σε πολλές περιπτώσεις σε ολόκληρη την επικράτεια), ανασφάλιστα γκαρσόνια, νέους/ες εργαζόμενους/ες που πρέπει να ανέχονται σεξιστικές συμπεριφορές, νέους/νέες εργαζόμενους/ες από χώρες της ανατολικής Ευρώπης σε συνθήκες επίσημης δουλεμπορίας, σχέδια για εγκαθίδρυση πληρωμάτων ασφαλείας στην ακτοπλοΐα, ώστε έστω και η ιδέα πραγματικής απεργίας να θεωρείται αδύνατη. Και προχωράει με την ομπρελοποίηση, εμπορευματοποίηση παραλιών ή /και την αναγκαστική απαλλοτρίωσή τους, το ξεπούλημα των πάντων.

Και αν ακόμα ο τουρισμός στη Σύρο δεν σημαίνει μόνο μεγαλοξενοδοχείο αλλά και μικροιδιοκτήτες ας αναλογιστούμε: πόσοι από αυτούς θα αντέξουν ακόμα μέχρι να γευθούν τα αποτελέσματα της «ανάπτυξης» μετά από τόσα χρόνια ταξικής επίθεσης και κάθετης πτώσης πραγματικών αξιών στα ακίνητά τους; Πόσο θα συνεχίζουν να εξυπηρετούν τα δάνεια της προηγούμενης περιόδου; Πόσο θα συνεχίζουν τελικά να δουλεύουν εργολαβικά για μεγάλους πράκτορες/tour operators και θα νομίζουν ότι είναι και οικονομικά αυτόνομοι και ανεξάρτητοι; Πόσοι από αυτούς θα βλέπουν τουρίστες με βραχιολάκια από πακέτα all inclusive και κρουαζιερόπλοια απλώς να τους προσπερνάνε; Πόσοι από αυτούς θα βρεθούν στη θέση των σημερινών δούλων τους απλήρωτοι και χωρίς δικαιώματα; Πόσοι τελικά καθημερινά θα αναπαράγουν, και χειρότερα ακόμη από τα μεγαλοαφεντικά, πρακτικές έντασης της εργασίας μας και της εξαθλίωσης για να κερδίσουν χρόνο στο όνειρο που τελειώνει; Πρέπει τελικά και αυτοί να αναλάβουν τις ευθύνες τους, να αποτινάξουν τα μικροιδιοκτησιακά, υπό εξαφάνιση, συμφέροντά τους, όχι για λόγους ηθικής και αφηρημένης δικαιοσύνης αλλά απλά επειδή και το δικό τους μέλλον δεν θα σωθεί από την συγκέντρωση του κεφαλαίου, όσο και αν ευελπιστούν ότι οι πελατειακές σχέσεις θα τους διασφαλίσουν και πάλι.

Η τουριστική προβολή μέσω της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, θα προσανατολιστεί κυρίως στους ικανούς καταναλωτές πολιτισμού με το αντίστοιχο πολιτισμικό κεφάλαιο, άρα και ταξικά προνομιούχους¹⁵. Σε αυτούς, δεν θα τους αρκεί το ταβερνάκι και το απλό δωματιάκι αλλά η ζήτησή τους θα προσαρμόζεται στην προσφορά ακριβών εξεζητημένων υπηρεσιών, εξορίζοντας ουσιαστικά το μέσο έλληνα και ευρωπαίο επισκέπτη που στηρίζει τη μικρή τουριστική βιομηχανία του νησιού (ας θυμηθούμε και την αντίστοιχη εκδίωξη της εναλλακτικής κουλτούρας και του προλετάριου νέου από τον Γαλησσά με την οικοδόμηση μεγαλοξενοδοχείου και καζίνου στην πόλη όπως και μαρίνων για ιστιοπλοϊκά).

Η τουριστική προβολή επίσης, φαίνεται πως δεν χωράει τους εργάτες της ασθμαίνουσας βαριάς βιομηχανίας του νησιού, τους αόρατους μετανάστες στα θερμοκήπια, ενώ η Ερμούπολη οφείλει να περιορίζεται στους ρυθμούς των βαποριών και του βλαχομπαρόκ του Αγ. Νικολάου, ενώ π.χ. τα Καμίνια μάλλον καλό θα είναι να εξαφανιστούν.¹⁶

Ο μύθος της τουριστικής προβολής ζητάει πρώτα από όλους από τους ίδιους τους εκμεταλλευόμενους, από τα ίδια τα γρανάζια της μηχανής που πολλά από αυτά πλέον δεν τα χρησιμοποιούνε πια, να δείξουν το μέγιστο ενδιαφέρον για αυτή τη μεγαμηχανή του κέρδους. Ζητάνε από τους εργαζόμενους ακόμα μία φορά να συναινέσουν, να αντέξουν, γιατί η «ανάπτυξη είναι κοντά» και θα φάνε και αυτοί κάποια ψίχουλα, να σκύψουνε πάλι στην ηγεμονία τους. Να ρίξουν στο πυρ το εξώτερο και να καταδικάσουν όποιον αμαυρώσει το νησί του «πολιτισμού», είτε με την απεργία του, είτε με τον αγώνα του, είτε με την υπεράσπιση του δημόσιου χώρου και του περιβάλλοντος – απαραίτητου για την αναπαραγωγή της τάξης μας και μη συμβατό με την έννοια της καπιταλιστικής ανάπτυξης και συσσώρευσης έτσι και αλλιώς. Να μην ανεχτούνε καμία καραβιά παράνομων εργατών – «λαθρομεταναστών» στο λεξιλόγιό τους- να τους χαλάσει την φιέστα. Θέλουν δηλαδή να νομίζουμε ότι μεγαλώνοντας την πίτα με τον ιδρώτα μας κάτι θα φάμε και εμείς, ή μάλλον καλύτερα χτίζοντας τη φυλακή μας πιο ισχυρή θα νιώθουμε πιο ευτυχισμένοι ασφαλείς κατάδικοι. Για χρόνια να υπάρξει η συναίνεση και η σιγή του νεκροταφείου στην κοινωνία των Κυκλάδων και να μην ανεχτούνε κοινωνικές αντιστάσεις που είναι πολύ πιθανόν να ξεσπάσουνε με την ολομέτωπη επίθεση που ασκούνε και με τη δυναμική που ήδη έχει καταδείξει η περιοχή, έστω αυτή τη μικρή και ανοργάνωτη, αλλά σίγουρα υπάρχουσα.

Για να μαζέψουμε τα ψίχουλα από το τραπέζι

Όμως για να αντιμετωπίσουμε την εντεινόμενη επισφάλεια και υποτίμηση ακριβώς αυτό τον ρόλο του γραναζιού οφείλουμε να ξεπεράσουμε. Πρέπει να υποσκάψουμε τις πελατειακές σχέσεις και να εναντιωθούμε ακόμα και στο σόι μας ή στον κομματάρχη μας και τον γραφειοκράτη συνδικαλιστή, και στην εκκλησία, και στο «χέρι που μας ταΐζει» – μάλλον στα αφεντικά και στις επιχειρήσεις τους που ταΐζουμε εμείς- σε όλους αυτούς που στηρίζουν και προωθούν αυτό το μοντέλο: από τον μικρομαγαζάτορα γείτονα που δεν ασφαλίζει την μαγείρισσα και το γκαρσόνι, έως τον κουνιάδο που εμπορευματοποιεί την παραλία με τις ξαπλώστρες και αυτούς τους μικρούς να τους στρέψουμε ενάντια στον κατασκευαστή των κανόνων της εκμετάλλευσης και της δικής τους τελικά καταστροφής.

Εμείς τι θα μαγειρέψουμε?

Σίγουρα η περίοδος που διανύουμε χαρακτηρίζεται από απογοήτευση και έλλειψη εμπιστοσύνης και αυτοπεποίθησης ενώ η επίθεση εντείνεται συνεχώς. Όσο αχνοφαίνεται μία ελπίδα (χα,χα) στον ορίζοντα, τόσο και τρεμοσβήνει αν δεν την φωτίσουμε και εμείς. Φαίνεται δύσκολο σε μία περίοδο που π.χ. ακόμα και απολυμένοι από εταιρείες δεν αγωνίζονται ενάντια στις απολύσεις ή το κάνουν αποσπασματικά και με μεγάλη απειρία συνδικαλιστικών δεδομένων, να πεισθεί ευρύτερος κόσμος να κινητοποιηθεί για ένα ζήτημα που μπορεί να φαίνεται θολό. Όταν μάλιστα ο «αντίλογος» ενάντια σε αυτόν τον αγώνα επενδύεται με «πολιτισμό» και «ψωμάκι να φάμε όλοι». Όμως αυτή ακριβώς η κίνηση μπορεί να σταθεί και να αποτελέσει και μία γέφυρα επικοινωνίας και σημείο συνάντησης των επιμέρους αγώνων και να σπάσει έτσι και η απομόνωσή τους που αποτελεί και το βασικό πρόβλημά τους. Μπορεί να τεθούν οι ευρύτεροι όροι για την αντιμετώπιση έστω και σε τοπικό επίπεδο της επίθεσης των από πάνω, με όρους που θα είναι και αποτελεσματικοί. Και όχι με όρους μίας μεγάλης αφήγησης ή πολιτικού προγράμματος, αλλά με όρους κινήματος και αγώνα. Το κινηματικό επίπεδο και δυναμικό το νησιού αρκεί για μία αρχή.

Απαιτείται με συνοπτικό λόγο προς την τοπική κοινωνία να αποκαλυφθεί το παιγνίδι της πολιτιστικής πρωτεύουσας και της αντίστοιχης αναβάθμισης/αριστοκρατικοποίησης/τουριστικής προβολής, όχι με την έννοια συνομωσιών αλλά κίνησης του καπιταλισμού σε δεδομένες ιστορικές συνθήκες που βεβαίως στελεχώνεται και με συγκεκριμένα φυσικά πρόσωπα και στο τοπικό επίπεδο. Να υπάρξει ένας ουσιαστικός αντίλογος στον βομβαρδισμό των κυρίαρχων με τα «ευγενή» τους πολιτισμικά σχέδια.

Να μην ξεχνάμε ότι βασικός παράγοντας εκλογής της πολιτιστικής πρωτεύσας είναι η κοινωνική συναίνεση. Ας μην ξεχνάμε πως η πρώτη επιλογή πλησιάζει τον Οκτώβριο 2015 και μετά από περίπου ένα χρόνο η τελική επιλογή, και η Ερμούπολη φαντάζει φαβορί για τον τίτλο μαζί με κάποια άλλη ταλαίπωρη πόλη της Ρουμανίας. Αν λοιπόν η «πολιτισμένη» επιτροπή του ευρωπαϊκού θεσμού για την επιλογή «σκύψει» στο ηλιόλουστο νησί μας και ανακαλύψει έστω και τους λίγους συνηθισμένους γραφικούς με τα επίσης γραφικά πανό και προκηρύξεις και συνθήματα να εναντιώνονται σε αυτή την υποψηφιότητα, θα το σκεφτούν πολύ. Άλλωστε είναι σίγουρο πως οι δυνατότητές μας αντίστασης στα σχέδιά τους μπορούν να είναι και πιο ευφάνταστες και αποτελεσματικές. Ας θυμηθούμε το επιτυχημένο σαμποτάρισμα του Άμστερνταμ ως ολυμπιακή πόλη – σε εποχές βέβαια με υψηλό κινηματικό επίπεδο και κρατική ανοχή (συνέπεια πάντα κοινωνικού ταξικού ανταγωνισμού) – όπου καταληψίες δώρισαν προφυλακτικά και μπάφους στην επιτροπή, προωθώντας ουσιαστικά τίποτα άλλο, παρά, τα βασικά τουριστικά προϊόντα της πόλης. Αυτές οι επιτροπές είναι ευαίσθητες στην κινηματική δράση παραπάνω από ότι νομίζουμε.

Επίσης σίγουρα θα είναι πολύ ουσιαστικό και ενθαρρυντικό, ένα μήνυμα με πολλούς αποδέκτες αν η υποψηφιότητα ναυαγήσει κάτω από το βάρος των δράσεών μας σε μία περίοδο που η κατίσχυση των από πάνω φαίνεται τρομακτική. Στη σημερινή περίοδο το παγκόσμιο μοντέλο αυτονομεί την πόλη από το εθνικό κράτος, η νέα οικονομική γεωγραφία αναγνωρίζει πόλεις π.χ. Σαϊγκόν και όχι ολόκληρα συνολικά κράτη, πόλεις αφήνονται να χρεοκοπούν π.χ. Ντιτρόιτ, ενώ το κεντρικό κράτος των ΗΠΑ δεν παρεμβαίνει παρόλο που τυπώνει νόμισμα με επιταχυνόμενους ρυθμούς ή από την άλλη πόλεις να δίνουν γη και ύδωρ για την προσέλκυση επενδυτών, να «αναβαθμίζουν» τα κέντρα τους και να δημιουργούνται πόλεις μόνο για πλούσιους π.χ. Λονδίνο, ενώ λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα (βόρεια Αγγλία) οι άνεργοι μετράνε ήδη την τρίτη τους γενιά. Η δράση ενάντια στην αστική «ανάπτυξη» ενός μεμονωμένου χώρου μπορεί να δημιουργήσει μία νέα γεωγραφία αντίστασης και ανατροπής ευρύτερα.

Σε αυτή τη δράση μπορούν να χωρέσουν διαφορετικές κινήσεις και άτομα και συλλογικότητες: Από κατηγορίες εργαζομένων του Δήμου που δεν θα ανεχτούνε την παραπέρα υποτίμησή τους. Από εργαζομένους του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Από συνελεύσεις για την υπεράσπιση του νοσοκομείου από χρήστες των υπηρεσιών του και εργαζομένους σε αυτό. Από κινήσεις για το άνοιγμα της παιδικής βιβλιοθήκης (πολιτισμός που δεν φέρνει φράγκα) και δεν αρκούνται στην ιδιωτική πρωτοβουλία και εθελοντισμό ή στο «υπεύθυνο» άνοιγμα δύο ημερών την εβδομάδα μόνο. Από γονείς που βλέπουν τις σχολικές επιτροπές να πτωχεύουν. Από νεολαία που δεν ανέχεται την περιθωριοποίησή τους και την εξαφάνισή τους από τους δημόσιους χώρους. Από οικολογικές περιβαλλοντικές κινήσεις έως καλλιτεχνικές ομάδες και φοιτητές. Ακόμα ίσως και κόσμο έξω από την περιοχή κλπ. Ο καθένας μπορεί να βάλει την προτεραιότητά του και να συναντηθεί με τους άλλους σε αυτή τη δράση. Θα αποτελέσει και ευθύνη και του κάθε επίσημου φορέα η τοποθέτησή του σε αυτή τη μάχη με ποιο στρατόπεδο θα πάει και ποιο θα αφήσει. Και εδώ θα κριθούν αποφάσεις, συναινέσεις, συμμαχίες και πρωτοβουλίες…

Ακόμα όμως και αν η υποψηφιότητα φτάσει στις Κυκλάδες και δυστυχώς κερδίσει, η μάχη δεν σημαίνει ότι έχει χαθεί.

Μπορεί αυτός ο κόσμος που περιγράφηκε πιο πάνω να συνεχίσει την αντίσταση. Μπορεί με φαντασία και συλλογική δράση π.χ. να αναδείξει τον δικό μας πολιτισμό. Μπορεί να να συνεχίσει να ανατρέπει, να αντιστέκεται, να μπλοκάρει και το θεσμό της πολιτιστικής πρωτεύσουσας και την ευρύτερη πολιτική μας υποτίμιση.  Στην τελετή έναρξης και λήξης τους να μας βρουν στο δρόμο και απέναντί τους (η τελετή λήξης της αντίστοιχης διοργάνωσης στο Μάριμπορ της Σλοβενίας ουσιαστικά ακυρώθηκε λόγω διαδηλώσεων ενάντια στο διεφθαρμένο δήμαρχο)¹⁷  Ελπίζουμε να επανέλθουμε με προτάσεις συλλογικής αντίστασης και διεκδίκησης, και όχι απλώς μέσω διαδικτύου, αλλά ζωντανά και στους κινηματικούς χώρους.

Ας μην επαναλάβουμε τα λάθη ή μάλλον την παράλειψη του κινήματος σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα, προηγούμενες πολιτιστικές πρωτεύουσες που δεν δόθηκε καν μάχη ενάντια στο θεσμό.

Να μην εμπιστευθούμε τους πολιτικά απαξιωμένους, κληρονόμους της διαφθοράς και των πελατειακών σχέσεων, της χειραγώγησης να μας πουλήσουν «ανάπτυξη» και «νέες θέσεις εργασίας».

Να μην χρησιμοποιήσουν τον πλούτο μας και την εργασία μας πάλι για να παραδώσουν π.χ. αρχαιολογικά μουσεία μετά τη λήξη του θεσμού εκτός αστικού ιστού (πάτρα) και να πουλάνε προγράμματα υπερτιμημένα και ποιοτικά κατώτερα σε σχέση ακόμα και με προηγούμενα φεστιβάλ (βλέπε σύγκριση, πάλι Πάτρας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και προηγούμενου Διεθνή φεστιβάλ Πάτρας κα της ποιότητάς του, ιδίως τα πρώτα χρόνια).

Να μην ξεχνάμε τις συνέπειες της Ολυμπιάδας του 2004 για όλη την Ελλάδα.

Ας εμπνευστούμε από την πάλη παγκοσμίως της τάξης μας ενάντια στις φιέστες τους σε Σεούλ, Πόλη του Μεξικού, Βραζιλία.

Ας ξαναδούμε πως η Βαρκελώνη άλλαξε ριζικά με την Ολυμπιάδα και τι σημαίνει ακόμα και σήμερα για το κίνημα εκεί (εκκένωση καταλήψεων, καταστολή κινήματος αυτονομίας Καταλονίας και Βάσκων, μείωση παροχής κοινωνικής κατοικίας, αύξηση τιμών ενοικίων, εξαφάνιση πληθυσμού Roma, κλπ).

Σίγουρα μία πολιτιστική πρωτεύουσα στη Σύρο δεν μπορεί να έχει την ίδια δυναμική, όμως η λογική και οι επιπτώσεις είναι παρόμοιες.

Ο αγώνας συνεχίζεται, καμία συναίνεση

Να μην επιτρέψουμε η εργασία μας να χρηματοδοτήσει προγράμματα που αναδιανέμουν τον πλούτο από κάτω προς τα πάνω.

Να ξαναδιεκδικήσουμε το συλλογικό δικαίωμα στην Πόλη, όχι μόνο ως πρόσβαση, αλλά και ως συμμετοχή στο σχεδιασμό, στις αποφάσεις, στο σχηματισμό της ιστορίας και της διαδικασίας στο χώρο και χρόνο και στις σχέσεις μας μέσα στην πόλη και το νησί που εργαζόμαστε, παίζουμε, μένουμε, μαθαίνουμε, ζούμε.

Να δοθεί ΤΩΡΑ ο φάκελος της υποψηφιότητας της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας στη Δημοσιότητα

Να σταματήσει η διαδικασία υποψηφιότητας και το κόστος της πρότασης να μεταφερθεί σε δράσεις κοινωνικής πολιτικής που είναι αναγκαίες

Σημειώσεις

1. Βέβαια επειδή οι κωλοτούμπες μπροστά στην «ανάπτυξη», την «επιχειρηματικότητα», τις «επενδύσεις», και την «υπεύθυνη διαχείριση» κλπ δεν είναι ποτέ απίθανες, ας μην βρεθούμε προ εκπλήξεων αν υπάρχουν αλλαγές…
2. http://www.koinignomi.gr/news/politiki/politiki-syros/2014/10/22/diarroes-omopsyhias.html
3. http://www.syrostoday.gr/News/12336-Lefta-yparxoyn-gia-Politistiki-Proteyoysa-tis-Eyropis.aspx, http://www.cyclades24.gr/2014-01-15-09-42-24/2014-01-15-10-12-07/%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B4%CE%B1/item/15562-politistiki-prwteuousa-kalamata,peiraias-kai-syros-trexoun-me-xilia.html

4.http://www.tharrosnews.gr/news/content/%C2%AB%CE%B5%CE%BC%CF%86%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CF%82%C2%BB-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%84%CE%B1%CF%82-%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%BF%CF%8D%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B5%CF%8D%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B1

5. http://www.koinignomi.gr/news/politiki/politiki-syros/2015/03/30/pros-apofygi-zimias.html
6. http://ec.europa.eu/programmes/creative-europe/actions/capitals-culture_en.htm , http://ec.europa.eu/programmes/creative-europe/actions/documents/ecoc-candidates-guide_en.pdf
7. Όπως η εταιρεία που έχει αναλάβει την προώθηση της υποψηφιότητας και κάνει business με τη «δημιουργική βιομηχανία» http://kulturexperten.de/ ή / και γνωστούς άλλους συμβούλους ευρωπαϊκών προγραμμάτων http://www.welcomeurope.com/
8. http://eur-lex.europa.eu/legal content/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2014.132.01.0001.01.ENG παρ.17
9. Να σημειώσουμε ότι ο προϋπολογισμός των 20 εκατομμυρίων, θεωρείται πολύ συντηρητικός και θα είναι μάλλον θαύμα να περιορισθεί σε αυτό το ποσό. Βέβαια λένε ότι τα έργα και τα έξοδα θα επιμεριστούν σε όλα τα νησιά… Από την άλλη πολλοί προϋπολογισμοί παρόμοιων θεσμών κουκουλώθηκαν, ή ενισχύθηκαν μυστικά από άλλα κονδύλια.
10. http://business-review.eu/featured/how-much-money-does-it-take-to-be-a-european-capital-of-culture-72435 . Ιδίως στο κομμάτι Public versus private money. Βέβαια το γιατί, τι, που, πότε και πως μία ιδιωτική εταιρεία χρηματοδοτεί , και από την άλλη αντιθέτως καταδικάζει τη μη χρηματοδότηση και άρα και τη μη υλοποίηση είναι ένα θέμα που πολλές φορές περνάει ασχολίαστο. Συν το γεγονός της εξιλέωσής της στην κολυμπήθρα της «κοινωνικής προσφοράς» που ξεπλένει πολιτικές εκμετάλλευσης, καταστροφής περιβάλλοντος κ.α.
11. http://www.theguardian.com/artanddesign/2015/jan/13/mons-belgium-european-capitals-of-culture-ikea-nail-in-the-coffin, http://www.amicentre.biz/Marseille-Provence-2013-Cultural.html , http://blog.jordannamatlon.com/post/47050290254/culture-attack-marseille-mp2013 , http://www.academia.edu/1272251/The_impact_of_cultural_events_on_city_image_Rotterdam_cultural_capital_of_Europe_2001 .

Επίσης κλασσική και αξιόλογη κριτική για την ανάπλαση από ποιον και για ποιον στα πλαίσια της Γλασκώβης και του Λίβερπουλ ως Πολιτιστικές Πρωτεύουσες www.labforculture.org/en/content/download/63401/527211/file/Gerry%20Mooney_Cultural%20Policy%20as%20Urban%20Transformation.pdf .(στη συγκεκριμένη σελίδα http://www.labforculture.org υπάρχουν ενδιαφέρουσες απόψεις για την ECOC (European Capital Of Culture).

Και επίσης τα αξιόλογα πρακτικά των συνεδρίων Πανεπιστημιακού Δικτύου των Ευρωπαϊκών Πολιτιστικών Πρωτευουσών http://uneecc.org/conference/proceedings/ . Τα οποία συνέδρια ως τουλάχιστον παράλληλος θεσμός με αυτό τον επίσημο της Πολιτιστικής πρωτεύουσας, δεν χαρακτηρίζεται από αυστηρή κριτική βέβαια, αλλά σίγουρα υπάρχουν αρκετά ερωτήματα στα οποία δεν μπορούν όλοι να στρουθοκαμηλίζουν ή/και είναι αποκαλυπτικοί των πολιτικών επιλογών : π.χ. http://uneecc.ulbsibiu.ro/wp-content/uploads/2015/01/I-LiverpoolProceedings.pdf Minorities, margins, peripheries and the discourse of Cultural Capital (Ana-Karina Schneider), European Capitals of Culture as incentives for local transformation and creative economies: tendencies − examples – assessmen (Jürgen Mittag, Kathrin Oerters), European Capital of Culture: whose culture? Lesbian and gay culture in Liverpool (Helen Churchill, Mike Homfray) ή στο δεύτερο τόμο uneecc.ulbsibiu.ro/wp-content/uploads/2015/01/UNeECC_Forum_Volume_2.doc :Cultural Diversity in the Promotion Rhetoric of European Capitals of Culture (Tuuli Lähdesmäki), Mainstream and the Death of University Culture. Or how the rush for innovation threatens creativity (Wim Coudenys), Does an Open Port Widen People’s Minds? (Knud Knudsen),στον 3^ο τόμο http://uneecc.ulbsibiu.ro/wp-content/uploads/2015/01/III-UNeECC_Pecs_Conference_Proceedings.pdf :Urban development planning and Culture: conditions for osmosis (Anna Arvanitaki) , στον 4^ο http://uneecc.ulbsibiu.ro/wp-content/uploads/2015/01/IV-UNEECC-Proceedings.pdf : Crisis in Culture – Crisis in European Capitals of Culture (Fischer Hatto), Thessaloniki ’97 European Capital of Culture as an establishing mechanism of elite development coalitions: towards a regime approach? (Mantatzis Anestis), στον 5^ο π.χ. Urban development beyond the European Capital of Culture programme. The local project class and local partnerships: allies, rivals or foes? (Katalin Fuzer)

12. Ας θυμηθούμε στην Ολυμπιάδα του 2014 στην Αθήνα που εκδιώχθηκαν από το κέντρο της πόλης οι μετανάστες, πρόσφυγες, χρήστες, άστεγοι και τα αδέσποτα. Βλέπε επίσης κριτική των mega events όπως Ολυμπιάδες, για ελιτισμό, εμπορευματοποίηση, καταναλωτισμό, και βέβαια εξαφάνιση των φτωχών https://ceasefiremagazine.co.uk/olympics-opportunity-cleanse-city/, http://www.hindawi.com/journals/usr/2011/587523/ http://www.academia.edu/9641008/Sport_mega-events_and_leisure_studies, http://krax.typepad.com/krax/2008/10/mega-events-urban-change-and-gentrification-istanbuls-turn.html, http://www.academia.edu/5259715/Gentrification_in_Working-class_Communities_of_Glasgow,
13. http://balticreports.com/2009/12/30/capital-of-culture-success-or-failure/
14. http://www.sigmalive.com/news/local/85591/pafos-ektos-proipologismou-i-politistiki-protevousa-2017
15. Το πολιτισμικό κεφάλαιο (βλ. Μπουρντιέ κ.α.) αναφέρεται σε κοινωνικές τάξεις που από τα γεννοφάσκια τους, τουλάχιστον καταναλώνουν αν όχι εμβαθύνουν σε εκφάνσεις, εκφράσεις του πολιτισμού. Δηλαδή την ακρόπολη δεν τη βλέπουν μόνο από καρτποστάλ, τον Βιβάλντι δεν τον ακούνε μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις, γνωρίζουν να ξεχωρίσουν ένα μπαρόκ από ένα μπαουχάους κτίριο κλπ, και όλα αυτά όχι μόνο από τυπική εκπαίδευση, αλλά από την καθημερινότητά τους, και αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί εργατών ή/και μικροαστών όσα και φροντιστήρια και να κάνει αυτό το πολιτισμικό κεφάλαιο δεν αποκτάται από τη στιγμή που στο περιβάλλον του ακούνε συνέχεια σκυλάδικα ή οι συζητήσεις είναι για ποδόσφαιρο μόνο. Άρα οι ανώτερες τάξεις με το αντίστοιχο πολιτισμικό κεφάλαιο είναι και οι ικανές να καταναλώσουν αντίστοιχη τέχνη και πολιτισμό (εικαστικές εκθέσεις κλπ). Ακόμα και στη Σύρο βλέπουμε στις παραστάσεις στον Απόλλωνα τις κυρίες με τα λάχανα στο κεφάλι και όχι τις Βρονταδιώτισες. Συνεπώς και οι επισκέπτες ενός mega event που προσφέρει πολιτισμό, θέλουν και αντίστοιχες υπηρεσίες σίτισης, στέγασης, κλπ. που δεν μπορούν να καλυφθούν από rooms to let ή tzatziki, ας θυμηθούμε και την πρόσφατη επίσκεψη Κομνηνού και Σία, και τι και που καταναλώσανε (αν και να μιλάς για πολιτισμικό κεφάλαιο π.χ. για τον Μελισσανίδη είναι λίγο ανέκδοτο).
16. Δεν υπάρχουν μόνο τα νεοκλασικά στο νησί αλλά και άλλοι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί που «υποβαθμίζονται» γιατί δεν αποπνέουν την πρέπουσα «αρχοντιά» (η λέξη μιλάει από μόνη της). Άρα μόνο τα πλούτη της τότε νέας αστικής και εμπορικής τάξης είναι κατάλληλα προς προώθηση και συντήρηση (αν και τα περισσότερα από αυτά εγκαταλελειμμένα γκρεμίζονται, ενώ ο Δήμος ζητάει πολιτιστική πρωτεύουσα). Βέβαια το κάθε κτίριο με τη δική του ιστορική μνήμη, τον κόπο των εργατών που το χτίσανε, και το μεράκι του κάθε τεχνίτη είναι σεβαστό. Όμως ας μην ξεχνάμε πως ο νεοκλασικός ρυθμός δεν έχει καμία σχέση με την προηγούμενη παράδοση και είναι μάλλον εισαγόμενος με καταγωγή από τον συντηρητικό Ρομαντισμό και Κλασικισμό, και βέβαια αποτέλεσε και την επίσημη αισθητική του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους και της αντίστοιχης αφήγησής του, που προσπάθησε να θάψει παρελθόντα οθωμανικά, λατινικά κλπ. και να προωθήσει συγκεκριμένη εξωτερική πολιτική.

17.https://anavastao.espivblogs.net/2015/05/15/%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B5%CF%8D%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9/[:]